Wat is agile leiderschap?
Onze definitie van agile leiderschap is: “Het vermogen van leiders om teams te ondersteunen bij het creëren van waarde en om de onzekerheden binnen en buiten de organisatie die daarmee gepaard gaan, te omarmen.” Agile leiders willen onzekerheid dus niet beteugelen, maar benutten. Ze scheppen de voorwaarden voor teams om te floreren. Daarbij brengen ze de zes elementen van agile leiderschap in praktijk:
Elk van deze elementen vragen van agile leiders een actieve rol in de verandering. Dat is waardevol want zo laten we de transformatie ín het werk plaatsvinden in plaats van naast het werk. Agile leiderschap versterkt daarmee zowel de cultuur als de nieuwe structuur.
Hiervoor hebben zij specifieke tools en werkvormen in hun rugzak. Lees hier meer over de zes elementen van agile leiderschap:
- Heldere visie en kaders geven: een agile organisatie is bepaald geen stuurloze organisatie. Directeur Geert van Dijk van de NVVK geeft aan zelfs meer tijd aan strategie te besteden dan voorheen. Er is een duidelijke visie op de purpose en de richting van de organisatie. Dit motiveert medewerkers niet alleen, het geeft ook houvast als je verantwoordelijkheden zo laag mogelijk in de organisatie belegt. Door daar nog eens heldere kaders aan toe te voegen die het speelveld aangeven, optimaliseer je voor autonomie.
- Onvoorwaardelijk steunen: because they would have done the same for me. Alleszeggende woorden uit de video van Simon Sinek waarin hij vertelt waarom de beste leiders ervoor zorgen dat je je veilig voelt. Elkaar blind vertrouwen betekent dat je topprestaties kunt bereiken. Op het moment dat leiders zorgen dat medewerkers zich gesteund en gezien voelen, komt er een ongelooflijke energie vrij die leidt tot hoge productiviteit en veel werkplezier.
- Experimenten stimuleren: een agile organisatie is een organisatie die zich snel aanpast en leert. De enige manier waarop dat lukt is zoveel mogelijk experimenteren. Volgens Anja Haver, hoofd Strategie & Concerncommunicatie van de gemeente Den Haag smaakt dat experimenteren met nieuw gedrag al snel naar meer. De loop tussen strategie en executie moet zo kort mogelijk zijn. Je wilt snel weten of een strategisch idee een waardevol idee voor de klant is of niet. Ruimte geven voor experimenten is dan ook een belangrijke rol voor leiders.
- Voorbeeldgedrag laten zien: de verandering is niet geloofwaardig als je niet zelf de principes en waarden voorleeft en voordoet. Leiders zijn zich vaak helemaal niet bewust van deze tegenstrijdigheid en het gebeurt dan ook weinig opzettelijk, maar met een kleine misstap kun je maanden van werk in een keer ongedaan maken. Erg belangrijk dus om op aanspreekbaar te zijn. Voormalig manager bij KPN Edgar Stormbroek geeft aan dat je je ego niet in de weg mag laten staan.
- Obstakels verwijderen: in agile organisaties zeggen we wel eens dat de bedoeling naar beneden stroomt en de knelpunten naar boven. Een van de taken van het management is om obstakels in de organisatie weg te nemen. Of die nou zit in samenwerkingsafspraken met partners of systemen die aangepast moeten worden. Agile lead Willem de Vries van Eneco noemt het het faciliteren van lef. Het gaat om het mogelijk maken van de verandering, en hoe hoger in de organisatie, hoe complexer de vraagstukken vaak zijn, is een verantwoordelijkheid die tijd en aandacht vraagt.
- Zelfbewustzijn beoefenen: tot slot de multiplier van de reeks elementen. Op het moment dat leiders zich bewust zijn van hun eigen gedrag en leercurve gaat de verandering vaak vele malen sneller. Kwetsbaarheid tonen door te laten zien dat je ook niet altijd overal een antwoord op hebt, geeft de organisatieontwikkeling een menselijker gezicht. Politiechef Aswin van Veggel was zich bijvoorbeeld zeer bewust van zijn eigen invloed op de verandering van zijn team. Niet zelden leidt dat tot beter gedragen, want gezamenlijk ontwikkelde oplossingen.
Hoe helpen wij leiders op weg naar meer agility?
Deze tijd vraagt niet alleen om agile ‘doen’, maar om het echt te ‘zijn’. Dus niet de vraag ‘hoe doe je dat?’, maar ‘hoe bén je dat?’ Authentiek leiderschap is essentieel voor toekomstbestendige organisaties. Voor veel leiders is de nieuwe rol wennen en helpt het om een teamontwikkeltraject of Management Development traject te starten waarin aan alle 6 aspecten van agile leiderschap wordt gewerkt.
Om naar nieuw gedrag te komen is het belangrijk dat leiders inzicht hebben in wat hun nieuwe rol van hen vraagt. Wij begeleiden directie- en managementteams in hun rol in de transformatie en het ontwikkelen van de 6 aspecten. We adviseren over veranderprincipes, de roadmap en werkwijze van het leiderschapsteam en coaching en trainen om de agile mindset te ontwikkelen. Daarin maken we een mooie mix tussen snel toepasbare handvatten en borging van nieuw gedrag voor de langere termijn.
