Op je Linkedin staat dat je Agile Ma bent. Nou ken ik de leuke woordspelingen van Coolblue, maar wat betekent het?
“Ik moet altijd een beetje lachen om mijn functietitel. Officieel ben ik Agile manager, maar ik word hier gekscherend Agile mom genoemd. Toen ik hier begon als eerste dedicated Scrum Master, was mijn functietitel senior developer. De functie Scrum Master bestond nog niet. Na een half jaar werd ik gevraagd een team met meer types zoals ikzelf op te zetten. Toen veranderde mijn functienaam naar Agile manager.” Lachend: “Wat mij betreft een contradictio in terminis.”
En wat doe je precies als Agile Ma bij Coolblue?
“Ik houd me bezig met het recruitment van ons team Agile specialisten en ik neem strategische beslissingen over Agile. Ik geef daarnaast workshops en coach een managementteam. In de zomer van 2018 ben ik van tech overgegaan naar de strategische HR-afdeling. Ik vind dat mijn rol daar beter op zijn plaats is. Bovendien kan ik hier onafhankelijker opereren. Met HR werken we samen met de Organization Improvers. Daardoor kunnen we Agile breder inzetten dan alleen in de development teams.”
Je hebt een team met Agile specialisten opgezet bij Coolblue. Hoe brengen jullie de Agile mindset over op de andere teams?
“We springen bij in teams die geen dedicated Scrum Master hebben. Onze Agile specialisten werken als Scrum Master voor minstens twee teams. Ik ben geen voorstander van Scrum Masters die fulltime op één team zitten. Dan houd je het zelforganiserend vermogen van een team tegen. Je gaat dan zoveel doen voor een team, dat ze je uiteindelijk nooit meer loslaten. Onze ambitie is teams op een zodanig level te krijgen dat ze ons niet of nauwelijks meer nodig hebben. Iedereen in het team snapt waarom ze Agile werken en ziet de voordelen ervan. Mijn team van Agile specialisten gaat zelf uit van continuous feedback: hoe kom je zo ver dat je continu feedback aan elkaar durft te geven? Daarvoor is vertrouwen nodig en een veilige spelomgeving om te oefenen. Wij zetten onze persoonlijke doelen op een poster, zodat iedereen weet waarop je feedback wilt ontvangen. Deze focus en transparantie brengen we ook over op de teams, die op hun beurt aangeven dat de aanpak werkt. Agile is een way of working bij Coolblue. Dit leren we ook onze jonge developers: zo doen we dat bij Coolblue.”
Je was zelf ook jarenlang die jonge developer. Hoe was jouw eerste kennismaking met Agile?
“Ik was als developer watervalprojecten gewend. Vaak bleek de klant niet tevreden met het eindresultaat daarvan. Dat wat we gemaakt hadden, bleek niet te zijn wat ze wilden of had intussen zijn waarde verloren. Met Scrum merkte ik dat de korte cycli veel beter werkten en dat we als collega’s veel meer samenwerkten in plaats van dat iedereen zijn eigen ding deed. Het kwartje viel pas echt toen een ervaren product owner me liet zien hoe belangrijk het is om op waarde te toetsen. Het was een eye-opener: we leverden iets compleet anders op dan we in het contract beloofd hadden. Het resultaat was namelijk door sprints geëvolueerd, tot tevredenheid van de klant. ”
Heel concreet: wat houdt Agile werken in bij Coolblue?
“De developers van Coolblue werken al een jaar of zeven met Scrum. Er zijn nu 27 Scrumteams en dat aantal groeit alleen maar, omdat we als bedrijf zo snel groeien. Alle Scrumteams kennen een sprintritme van twee weken. Mijn eigen team bestaat uit dedicated Scrum Masters die twee of drie developmentteams ondersteunen. Daarnaast zijn er ook niet-dedicated Scrum Masters in de teams die hun werk als techie combineren met deze rol. Samen vormen alle Scrum Masters een community, waarin we ons vak ontwikkelen en van elkaar leren. Dat doen we bijvoorbeeld door één keer per maand een meet-up te organiseren en af en toe elkaars Scrumborden te bekijken. Ook delen we artikelen via ons Slackchannel.”
Dat klinkt goed: een community van Scrum Masters! Zijn het bij jullie nog steeds vooral IT’ers die Agile werken?
“Overwegend wel, maar begin 2018 zijn we ook gestart met Agile werken in non-IT teams. We focussen in onze ondersteuning op de teams met de grootste impact op de eindklant. Het eerste team dat Agile is gaan werken, bestond uit de tech recruiters. Zij moeten de developers zien te vinden in deze krappe arbeidsmarkt. Dat proces wilden we graag versnellen. We zijn gaan kijken welk recruitmentproces en welke manier van werken het beste pasten. Vroeger hadden alle vacatures prioriteit. Nu focussen de recruiters elke sprint op bepaalde vacatures. Bovendien constateerde ik dat teamleden niet gemakkelijk hun problemen deelden of zich kwetsbaar opstelden. Daar realiseerde ik me opnieuw dat teamdynamiek nog belangrijker is dan exact de juiste toepassing van de Agile werkwijze. We hebben vervolgens gewerkt aan het onderlinge vertrouwen. Andere recruitmentteams willen nu ook op deze manier gaan werken. Ook zien we een soort ‘Agile light’ ontstaan bij domeinen die veel met tech samenwerken. Teams kennen bijvoorbeeld ook een tweewekelijkse cyclus en houden retrospectives met elkaar. Agile werkt aanstekelijk!”
De Agile manier van werken is dus effectief voor Coolblue. En is nu iedereen altijd Agile?
“Agile bestaat al heel lang en is here to stay. Maar je moet vooral gebruiken wat in de context van jouw werk past. Bij Coolblue zijn we heel pragmatisch in de toepassing van Agile. Teams werken met kleine experimenten en voeren het gewoon uit. Wij snappen bij Coolblue dat je geen eindeloze plannen maakt. Een mooi voorbeeld is de bezorging van witgoed. Dat besteedden we uit, maar dat liep niet goed. Toen zijn we het zelf gaan proberen Dus: truck gehuurd en wasmachine erin gezet. Gewoon doen. De kernwaarden van Coolblue matchen heel goed met het Agile manifesto. Ook onze CEO Pieter Zwart straalt het ‘gewoon doen’ echt uit.”
Agile bestaat al heel lang en is here to stay
Waar valt nog wat te halen voor Coolblue in termen van Agile en Scrum?
“Het is belangrijk dat organisaties beseffen dat Scrum niet alleen een foefje is. Ik hoop ook binnen Coolblue op nog meer bewustzijn dat er coaching voor Scrum nodig is. De uitdaging zit daarnaast in de verdere implementatie van de Agile mindset in de teams. We kijken vooral vooruit en evalueren zit nog niet zo in onze genen. Ikzelf vind de werkwijze van Quby en Schiphol inspirerend. Schiphol is heel ver in Agile, met name in portfoliomanagement. Onze product owners zouden veel vaker bij elkaar moeten komen. Pas als ze ergens tegenaan lopen, zoeken ze elkaar op. Bij Schiphol komen ze wekelijks op epic niveau bij elkaar.”
Als je nu opnieuw zou beginnen bij Coolblue, wat zou je dan anders doen?
“Probeer niet te standaardiseren. Ik wilde één lijn trekken en iedereen op dezelfde manier laten werken. Dat werkt dus niet. De context is anders en ieder team is anders. Wel werken al onze teams met sprints van twee weken en zijn de retro’s heilig. Elk kwartaal doen ze ook een health scan van Henrik Kniberg.”
Waar ben je trots op?
“Dat we het tech managementteam aan het Scrummen hebben gekregen. Dat helpt hen te focussen en terug te kijken wat ze anders of beter hadden kunnen doen. Bijkomend effect is dat ze meer empathie hebben gekregen voor de development teams. Ze verwachten dat alle teams het Scrumproces volgen, maar hebben zelf grote moeite op tijd voor de stand-up te komen. We zijn er nog niet, maar de tweewekelijkse cyclus is een mooi begin.”
Is Agile een way of life voor jou?
“We hebben thuis ook een whiteboard in de keuken. Mijn dochter heeft er veel baat bij met het plannen van haar huiswerk en het overzicht houden tijdens de toetsweken. Gelukkig is mijn man IT’er, dus die begrijpt het wel. Je moet kinderen leren zelf te beslissen over bepaalde zaken. En net als thuis veilige kaders belangrijk zijn, geldt dat ook voor bedrijven.”