Morgen organiseren we anders - namelijk in een Zoöperatie

De klimaat crisis, bodem uitputting, microplastics laten zien dat we onze aarde aan het op gebruiken zijn. Kan je nog ondernemen volgens de kapitalistische principes van economische groei en tegelijkertijd de wereld verbeteren ipv verschralen? Welke verantwoordelijkheid heeft iedere organisatie hierin? En vooral hoe kan je je organisatie zo inrichten dat de natuur een centrale plek krijgt?
Podcast Organize Next_Morgen organiseren we anders

Podcast: Morgen organiseren we anders

In de podcast Morgen organiseren we anders gaat organisatieveranderaar Minke Buizer van Organize Agile in gesprek met experts én ervaringsdeskundigen over anders organiseren in de toekomst. Samen met de gasten ontdekt ze wat er is nog meer is op organisatiegebied én wat nu al werkt binnen organisaties.

Wat betekent het om je te organiseren in een zoöperatie?

Vandaag praat ik met Klaas Kuitenbrouwer en Maike van Stiphout over hoe je dit doet middels een Zoöperatie met een Spreker voor de Levenden. Klaas is onderzoeker voor het Nieuwe Instituut en initiatiefnemer van de Zoöp en Maike is landschapsarchitect en een spreker voor de levenden.

In een zoöperatie gaat het om samenwerking met het hele leven. In je besluitvorming kijk je niet alleen naar je organisatie en mensen, maar ook de impact op de natuur om je heen. Hiervoor is het nodig dat je je plek (zowel als individu, als organisatie) in het ecosysteem begrijpt. Middels een Spreker voor de Levenden zorg je dat al het niet-menselijk leven ene stem krijgt in de besluitvorming. Dit beperkt zich niet alleen tot besluitvorming maar ook tot projecten die worden opgepakt en de mindset van je medewerkers

Gasten

Klaas Kuitenbrouwer

Maike van Stiphout

Podcast host

Minke Buizer (Organize Agile)

Luister deze podcastaflevering over vernieuwend toezicht

Gebruik de player op deze pagina óf beluister de podcast op één van je favoriete podcast platforms.

Quotes

  • ’het is niet mensen eigen om schadelijk te zijn, het is een keuze’
  • ’Je moet mensen in staat stellen dat ze fouten durven te maken’
  • ’Zoöperatie dwingt niet achteraf, maar gaat om intrinsieke motivatie vooraf’
  • ’het is oncomfortabel om achter je eigen (vervuilende) handelen te komen’

 

Geen tijd om in één keer de hele podcast te luisteren?

Met onderstaande timestamps vind je wanneer welk onderwerp is besproken:

0’00: Introductie

01’00: Kan iedereen een zoöperatie worden? Ja, mits je intrinsieke motivatie hebt. Als je niet zeker weet of dit de weg is, heeft het geen zin.

02’10: Wat is een zoöperatie? Een organisatievorm voor coöperatie met de zoë – dat is grieks vor het leven. Aan de tafel waar besluiten genomen worden zit een persoon, de spreker voor de levenden, die al het leven meeneemt in de besliten.

04’00: Wat is een spreker voor de levenden? Iemand die bewustzijn schept dat je deel bent van een ecosysteem, en die zowel aan de bestuurstafel als met de afgevaardigden van verschillende diensten de sfeer en het gedachtegoed beinvloed.

05’30: Waar komt het idee voor een zoöperatie vandaan? Vanuit ecologische regeneratie en rechten voor de natuur. Mensen hoeven niet schadelijk te zijn voor de natuur, maar kunnen een ondersteunende rol spelen in het ecocysteem waar zij deel van zijn. En vanuit rechten voor de natuur dachten we het volgende: In het westen worden structuren ontworpen via de wet – als je daar iets verandert kun je fundamenteel iets verschuiven. De taal van wetten wordt in nederland goed beheerst. Wij dachten eraan om op organisatie niveau te gaan werken, en dat is een zoöp geworden.

09’00: Wat haal je binnen als je een zoöperatie wil worden? Een spreker voor de levenden, die je om advies vraagt. Advies dat je dient te volgen, tenzij je goede argumenten hebt om het naast je neer te leggen. Hierdoor verander je jouw schadelijke rol in het ecosysteem in een ondersteunende rol.

10’00: Kun je op elk punt beginnen met een zoöperatie? In principe wel, mits je kunt voorzien dat het mogelijk is. Als je hardnekkig oliebronnen of kolenmijnen wil blijven exploiteren heeft het geen zin, maar als je wil afbouwen, dan zou het juist heel interessant zijn. Dan maak je pas echt verschil.

11’00: Kun je ook een zoöperatie worden als je geen producent bent? Ja dat kan, als is het lastiger om te leren als je geen directe buitenomgeving hebt. Het gaat erom dat je bewust bent van effecten op je leefomgeving en dat je daar aan wilt werken. Overigens is de natuur niet alleen buiten de stad. Sterker nog, het gaat vaak beter met de natuur in de stad dan buiten de stad.

16’15: Wat doet het Nieuwe Instituut en hoe is dit een zoöp geworden? Het Nieuwe Instituut houdt zich bezig met architectuur, design en grote ontwikkelingen in de maatschapij. Doordat we op allerlei schalen en met allerlei disciplines werken, kunnen we ons met fundamentele maatschappelijke vragen bezighouden, en die door de lens van ontwerppraktijken bekijken. De vorige én nieuwe directeur hebben het idee volledig omarmd, ook vanuit het idee dat culturele instututen als de onze een testing ground kunnen zijn. Doordat we veel gedragen worden door geld vanuit de staat, kunnen we meer risico’s dragen en fouten veroorloven. Daarom zien we het ook als taak mo dingen uit te vinden die private bedrijven zich misschien niet kunnen veroorloven. We zijn nu (december 2022) ongeveer een half jaar een zoöp, en we hebben al ontzettend veel geleerd. Het is geweldig om in de praktijk te kunnen ontdekken.

19’30: Hoe heeft het Nieuwe Instituut de speker voor de levenden gevonden? Klaas had Maike benadert omdat hij iemand zocht met ecologische kennis én iemand voor wie het vanzelfsprekend is om meer dan mensen te vertegenwoordigen. Toen Klaas belde vertelde Maike dat ze al lang gehoord en gelezen over de zoöp, en was dit zelfs bezig was haar klanten te vertellen over zoöperatie.

23’40: Wat heb je voor elkaar gekregen door de zoöp? Veel bewustwording en educatie, wat talloze effecten heeft in besluiten. Bijvoorbeeld om het licht ’s nachts uit te doen omdat 70% van de dieren in de nacht leeft en last heeft van het licht. In projecten wordt bijvoorbeeld gekeken naar materiaalgebruik. Het is bij de bestuurstafel nog wel zoeken: op welke punten heeft het zin om wat te zeggen? Is het nuttig om bij heel de vergadering te zijn?

28’10: Wat is het verschil met een duurzaamheidsmanager? Een duurzaamheidsmanager gaat vaak met een beperkt budget zelf aan het werk, terwijl je bij een zoöperatie veel meer richt op bewustwording en educatie. Iedereen moet het doorkrijgen in zijn dagelijkse handelingen. Het wordt een gedachte die zich op eigen houtje dan voortplant. Dat lukt nog niet overal – soms hebben wij bijvoorbeeld complexe renovatieprocessen die al helemaal vast zitten. Maar ook daar wordt de urgentie al wél gevoeld, en wordt gekeken hoe regeneratie een onderdeel kan worden, ook als de partners daar nog niet op toegesneden zijn.

29’51: Hoe zorg je ervoor dat “zoöperatie” niet het zoveelste vinkje wordt om af te vinken? Dit gaat veel verder dan een vinkje, maar op je houding. Dat je vanuit jezelf denkt: ik heb niet alleen te maken met de mens.

32’50: Moet je voor een zoöp certificeren of niet? We zijn er niet op uit om een politie te worden die achteraf controleert, maar wij richten ons intrinsieke motivatie die vooraf plaats vindt. Toch zijn we wel bezig met een certificaat. Het gaat dan niet om iets afvinken, maar wel om elk jaar een plan te maken en je best doet om het uit te voeren. Als er wat anders gebeurt is dat niet erg, het idee is ook dat je de lessen publiek maakt zodat je anderen ook tips kunt gaan geven.

36’06: Het is spreker ‘voor’ de levenden, niet ‘van’ de levenden.

37’20: Hoe wordt je zelf een zoöperatie? Je belt het zoönomisch instituut voor een intake, en gaat daarna verkennen hoe je het gaan aanpakken. Het kost vaak wat tijd om de besluitvormers in de organisatie mee te krijgen. Daarna betaal je 5000,- euro per jaar voor de spreker en de kennis.

42’40: Wat is een valkuil van een zoöperatie worden? Het is moeilijk om volledig te overzien wat een zoöperatie teweeg gaat brengen. Het vraagt moed om in een wereld die al onzeker is nog meer onzekerheid toe te voegen. Je moet kunnen reageren op verandering en fouten durven maken, want je kunt dit niet eerst helemaal uitdenken en dan in één keer goed doen. De mindset van leren is dus essentieel.

44’10: Kunnen beursgenoteerde bedrijven met aandeelhouders en winstoogmerk ook een zoöperatie worden? Lastig te beantwoorden – de problematiek op wereldwijde schaal maakt het noodzakelijk, maar het is onduidelijk hoe we dit kunnen realiseren in een economie die verslaafd is aan groei. Wellicht via degrowth? Winst is niet per se het probleem, maar wel ongebreidelde winst en de accumulatie daarvan. We weten nog niet goed de balans tussen winst en regeneratie. We kunnen precies formuleren waar het fout gaat, maar hoe je er komt is onduidelijk. Dat hebben we samen te leren. En dat kan, mits de intrinsieke motivatie er is.

46’36: Samenvatting door Minke

Dwing niet achteraf maar intrinsieke motivatie vooraf
Haal iemand binnen voor educatie, inspiratie en geweten.
Het vraagt een lange termijn perspectief.
Je mag veel fouten maken en leren, want anders kom je er niet.
Je voegt iets onbekends toe

49’40: Bronnen en leestips (zie hieronder)

57’20: Afsluiting

Oproep aan de luisteraars

Help meer zoöps op te richten en steun het Zoönomisch Instituut: zij zoeken nog fondsen voor het verzamelen van kennis en het begeleiden van organisaties die een zoöp willen worden.

Verder lezen?

Alle leestips van Klaas Kuitenbrouwer:

Ecology: Flat ontologies

  • Timothy Morton – The Ecological Thought, Dark Ecology
  • Bruno Latour – Facing Gaia, the Politics of Nature, Parliament of Things
  • Lynn Margulis – Symbiotic Planet

New Materialisms

  • Elizabeth Povinelli – Geontologies
  • Karen Barad – Meeting the Universe Halfway
  • Manuel deLanda – 1000 years of non-linear history

Other-than-human subjectivitities, biosemiotics

  • Jakob von Uexküll – A Foray into the Worlds of Animals and Humans
  • Vincaine Despret – What would animals say if we asked the rights questions?
  • Brian Massumi – What Animals Teach Us about Politics
  • Eva Meijer – When Animal speak?
  • Merlin Sheldrake – Entangled Life
  • Peter Godfrey Smith – Metazoa
  • Eduardo Kohn – How Forests Think

Knowledge practices

  • Rosi Braidotti – The Posthuman, The Posthuman Glossary (with others)
  • Donna Haraway – Situated Knowledge, Staying With the Trouble
  • Isabelle Stengers – Cosmopolitics I & II
  • Robin Wall Kimmer – Braiding Sweetgrass

Economic transitions, regenerative economy, human-inclusive ecosystems

  • Kate Raworth – Donut Economics
  • Matthias Schmelzer, Aaron Vansintjan, Andrea Vetter – The Future is Degrowth
  • Katharina Pistor – The Code of Capital
  • Robert Fletcher, Bram Buscher – The Conservation Revolution

Organize Next – De toekomst van organiseren ontdekken we samen

Onder de vlag van Organize Next ontdekt Organize Agile wat de nieuwste trends en ontwikkelingen op het gebied van organiseren zijn. En hoe we die in kunnen zetten. Want morgen organiseren begint nu. Ook jij kunt nu al beginnen met het bouwen aan de organisatie van de toekomst. Of door dingen binnen jouw organisatie nét even anders te doen. Laat je inspireren door onze ontdekkingen!

Podcast: Morgen organiseren we anders

In de podcast Morgen organiseren we anders gaat organisatieveranderaar Minke Buizer van Organize Agile in gesprek met experts én ervaringsdeskundigen over anders organiseren in de toekomst. Samen met de gasten ontdekt ze wat er is nog meer is op organisatiegebied én wat nu al werkt binnen organisaties.

Vernieuwend toezicht

Vernieuwd toezichthouden gaat om inspireren, motiveren en controleren. Een manier van toezichthouden die de organisatie niet afremt maar verder brengt.

Hiervoor is een pro-actieve Raad van Toezicht of Raad van Comissarissennodig, die vooruitkijkt en meer doet dan controleren. Het gaat om waarde brengen naar de organisatie. Hiervoor is visie nodig. Maar ook het menselijk aspect centraal zetten. Wat gebeurt er achter de cijfers? Ben je echt in contact met elkaar en ook (juist) met mensen buiten de boardroom.

Kortom vernieuwend toezichthouden vraagt een andere manier van handelen. Laat je inspireren door Caroline Wijntjes & Arnaud van Holst in hoe toezichthouden anders kan, met waarde toevoegen centraal. Caroline Wijntjes is oprichter van de Erkende toezichthouder – zij leiden mensen op in vernieuwd toezichthouderschap en helpen hen aan een passende plek in Raad van Toezicht of Raad van Comissarissen. Arnaud van Holst is interim manager en voorzitter van een vernieuwd Raad van Toezicht in de zorg.

Gasten

Caroline Wijntjes

Arnaud van Holst

Podcast host

Minke Buizer (Organize Agile)

Luister deze podcastaflevering over vernieuwend toezicht

Gebruik de player op deze pagina óf beluister de podcast op één van je favoriete podcast platforms.

Geen tijd om in één keer de hele podcast te luisteren?

Met onderstaande timestamps vind je wanneer welk onderwerp is besproken:

00’00: Introductie
00’55: Voorstellen
02’10: Introductie in de wereld van toezicht houden en toezicht houders
03’18: Wat is het verschil tussen traditioneel en vernieuwend toezichthouderschap
05’12: Niet controleren, maar inspireren en motiveren
06’11: Het verschil zit niet in waarom, maar in hoe je het doet: transparantie, kwaliteit en kwetsbaarheid
08’00: Kwetsbaarheid begint bij de RvT en zorgt voor kwalitatief beter toezicht
10’05: Hoe breng je een zorgorganisatie naar vernieuwend toezicht?
12’10: Hoe voorkom je dat je té symbiotisch wordt?
15’05: Vraagt vernieuwend toezicht houden meer tijd?
16’55: Het belang van een visie op de toekomst.
18’25: Hoe ontwikkel je een visie en een plan maar ga je niet op de stoel van de bestuurder zitten?
21’36: Stakeholders hebben vaak een hele andere visie op wat nodig is bij een organisatie dan een Raad van Toezicht. Hoe kun je dat gebruiken?
24’20: Past nieuw toezicht bij elke organisatie?
26’56: Bestaat er een scheiding tussen wel en niet vernieuwend toezicht? Het gedrag achter het geld
28’50: Welke vragen kun je achter de cijfers stellen?
31’40: Hoe wordt je als mens beter door toezichthouden?
32’03: Wendbaarheid in toezicht houden
33’07: Wat is er nog te ontdekken of testen in toezicht houden?
34’36: Hoe kun je het beste omgaan met het ‘grijze’ gebied?
36’37: Wat zijn valkuilen in toezicht houden waar jullie in zijn getrapt?
40’01: Hebben jullie een tip voor iemand die zijn eigen raad van commissarissen erg traditioneel vindt?
42’18: Wat zijn de belangrijkste tips voor toezichthouders?
45’15: Wat zou je aanraden om te lezen of luisteren als je hier meer over wilt weten?
47’52: Wat brengt de nieuwe generatie toezichthouders aan vernieuwing?
50’24: Tot slot

Leestips naar aanleiding van deze aflevering

Richard Dawkins – The selfish gene
Guido van der Knaap – Van aristoteles tot algoritme
Marilieke Engbers – Onder commissarissen Hoe het ongezegde in de boardroom de besluitvorming beïnvloedt

Podcast: Morgen organiseren we anders

In de podcast Morgen organiseren we anders gaat organisatieveranderaar Minke Buizer van Organize Agile in gesprek met experts én ervaringsdeskundigen over anders organiseren in de toekomst. Samen met de gasten ontdekt ze wat er is nog meer is op organisatiegebied én wat nu al werkt binnen organisaties.

Grenzeloos samenwerken in Virtual Reality

In deze aflevering spreken we André Scholten, Gidion Peters en Reinier Aarts over Virtual Reality.

Virtual reality maakt het mogelijk om afstand dichtbij te zijn. Om met je hybride team op afstand toch samen te zijn. De wereld van VR maakt het mogelijk om dynamisch ruimte in en uit te lopen, 1 op 1 gesprekken te voeren in een groep en tegelijkertijd je gesprek visueel te maken. André verteld hoe hij dankzij VR versnelling en plezier in zijn teams bracht.

VR vervangt zeker niet het plezier van echt fysiek contact, maar biedt wel mogelijkheden voor wanneer je op afstand zit. Ook juist voor die mensen met afstand tot arbeidsmarkt, zorgt VR voor inclusiviteit.

Gasten

André Scholten

Gidion Peters

Reinier Aarts

Podcast host

Minke Buizer (Organize Agile)

Luister deze podcastaflevering over grenzeloos samenwerken in Virtual Reality

Gebruik de player op deze pagina óf beluister de podcast op één van je favoriete podcast platforms.

Organize Next – De toekomst van organiseren ontdekken we samen

Onder de vlag van Organize Next ontdekt Organize Agile wat de nieuwste trends en ontwikkelingen op het gebied van organiseren zijn. En hoe we die in kunnen zetten. Want morgen organiseren begint nu. Ook jij kunt nu al beginnen met het bouwen aan de organisatie van de toekomst. Of door dingen binnen jouw organisatie nét even anders te doen. Laat je inspireren door onze ontdekkingen!

Podcast: Morgen organiseren we anders

In de podcast Morgen organiseren we anders gaat organisatieveranderaar Minke Buizer van Organize Agile in gesprek met experts én ervaringsdeskundigen over anders organiseren in de toekomst. Samen met de gasten ontdekt ze wat er is nog meer is op organisatiegebied én wat nu al werkt binnen organisaties.

Beyond agile: hoe transformeer je succesvol in de richting?

Aarnoud is directeur van Takeda Pharmaceuticals Nederland en durft het aan om in de transformatie van zijn organisatie blauwdruk-denken uit te sluiten. In plaats daarvan staat de richting centraal. Dit betekent dat zij vooral door het oplossen van problemen en belemmeringen wendbaar worden.

 

Gespreksleider

Minke Buizer (Organize Agile)

Gasten

Aarnoud Overkamp (Takeda Pharmaceuticals Nederland)

Michiel van Gerven (Organize Agile)

Luister deze podcastaflevering over regeneratief organiseren

Gebruik de player op deze pagina óf beluister de podcast op één van je favoriete podcast platforms.


Geen tijd om in één keer de hele podcast te luisteren?

Met onderstaande timestamps vind je wanneer welk onderwerp is besproken:

 

00’35: Agile transformeren; volgens blauwdruk of anders?

02’17: Toekomstbestendig organiseren gaat verder dan wat scrum-teams

04’44: Wanneer spreek je van een succesvolle agile transformatie?

05’30: De misverstanden rondom het agile concept.

07’28: Takeda; commercieel handelen volgens Japanse waarden.

09’00: Kleine afzetmarkten = grote onzekerheden = anders organiseren.

12’44: Verandercultuur; volgens plan of gewoon ervaren?

18’00: De kunst van aan- en vooral áfleren.

19’19: De rol en waarde van Obeya

24’35: Agile managen gaat niet vanzelf.

29’20: Verwachtingen en valkuilen bij agile transformeren.

32’24: Organisaties als ecosystemen binnen ecosystemen

33’30: Bureaucratie als bedreiging van strategische wendbaarheid

35’47: Conclusie: experimenteer, pull, stel kaders en ga voor steeds 1% beter.

36’38: Tot slot; hoe stimuleer je lef?

Organize Next – De toekomst van organiseren ontdekken we samen

Onder de vlag van Organize Next ontdekt Organize Agile wat de nieuwste trends en ontwikkelingen op het gebied van organiseren zijn. En hoe we die in kunnen zetten. Want morgen organiseren begint nu. Ook jij kunt nu al beginnen met het bouwen aan de organisatie van de toekomst. Of door dingen binnen jouw organisatie nét even anders te doen. Laat je inspireren door onze ontdekkingen!

Podcast: Morgen organiseren we anders

In de podcast Morgen organiseren we anders gaat organisatieveranderaar Minke Buizer van Organize Agile in gesprek met experts én ervaringsdeskundigen over anders organiseren in de toekomst. Samen met de gasten ontdekt ze wat er is nog meer is op organisatiegebied én wat nu al werkt binnen organisaties.

 

Regeneratief organiseren: hoe zorg je voor een betere wereld met je organisatie?

Matthijs is één van de twee oprichters van Wilder Land. Wilder Land maakt (on)kruidenthee die de Nederlandse biodiversiteit herstelt. Matthijs inspireert met zijn verhaal over hoe je een organisatie opzet, waarbij de eigen groei altijd zorgt voor een verbetering van de omgeving.

 

Gespreksleider

Minke Buizer (Organize Agile)

Gasten

Matthijs Westerwoudt (Wilder Land)

Luister deze podcastaflevering over regeneratief organiseren

Gebruik de player op deze pagina óf beluister de podcast op één van je favoriete podcast platforms.


Geen tijd om in één keer de hele podcast te luisteren?

Met onderstaande timestamps vind je wanneer welk onderwerp is besproken:

[1:35] Wat is regeneratief organiseren en hoe verhoudt het zich tot duurzaam en circulair organiseren?

[6:00] Het ontstaan en de ontwikkeling van Wilder Land: (on)kruidenthee voor meer biodiversiteit

[13:40] Hoe bepaal en meet je als regeneratief bedrijf je succes?

[17:05] Het spanningsveld met kostenefficiëntie: focus op lange termijn; diversifiëren om minder kwetsbaar te zijn.

[19:05] Afzet vinden als grootste uitdaging en toekomstambities van Wilder Land.

[24:50] Regeneratief zijn gaat verder dan bomen planten. Over de doughnut economy en regeneratie als middel om een nieuwe balans te bereiken, waarin ‘gewone’ duurzaamheid weer genoeg is.

[31:35] Regeneratief werken voor niet-natuurgerelateerde bedrijven en organisaties; de parallel met goed werkgeverschap.

[35:45] Over CO2 compenseren en hoe toegenomen efficiëntie juist uitputting van hulpbronnen aanjaagt: kunnen regeneratieve organisaties bestaan in het kapitalistische systeem?

[39:15] Gaat regeneratief samen met een aandeelhoudersstructuur? Over waarde anders uitdrukken dan alleen in geld.

[42:10] Een regeneratieve overheid

[45:00] Toekomst: zijn we over 50, 100 jaar allemaal regeneratief? Kun je als bedrijf of organisatie ook regeneratief worden?

[48:35] Tips voor verder lezen, kijken, luisteren:

Organize Next – De toekomst van organiseren ontdekken we samen

Onder de vlag van Organize Next ontdekt Organize Agile wat de nieuwste trends en ontwikkelingen op het gebied van organiseren zijn. En hoe we die in kunnen zetten. Want morgen organiseren begint nu. Ook jij kunt nu al beginnen met het bouwen aan de organisatie van de toekomst. Of door dingen binnen jouw organisatie nét even anders te doen. Laat je inspireren door onze ontdekkingen!

Podcast: Morgen organiseren we anders

In de podcast Morgen organiseren we anders gaat organisatieveranderaar Minke Buizer van Organize Agile in gesprek met experts én ervaringsdeskundigen over anders organiseren in de toekomst. Samen met de gasten ontdekt ze wat er is nog meer is op organisatiegebied én wat nu al werkt binnen organisaties.

Opgave gericht werken: hoe stel je de opgave centraal?

Marielle werkt als Agile Coach bij de gemeente Amersfoort, waar ze mede bouwer van Opgave gericht werken is. Samen ontdekken we de meerwaarde die Opgavegericht werken biedt voor de gemeente Amersfoort en tegen welke nieuwe uitdagingen zij aanlopen.

Podcast opgavegericht werken met Marielle Jansen, Bram Eigenhuis en Minke Buizer

Gespreksleider

Minke Buizer (Organize Agile)

Gasten

Marielle Jansen (Gemeente Amersfoort)

Bram Eigenhuis (Organize Agile)

Luister deze podcastaflevering over Opgavegericht werken

Gebruik de player op deze pagina óf beluister de podcast op één van je favoriete podcast platforms.


Geen tijd om in één keer de hele podcast te luisteren?

Met onderstaande timestamps vind je wanneer welk onderwerp is besproken:

[2:11] Wat is Opgavegericht werken (OGW)?

[4:35] Wicked problems: wat is een opgave?

[7:35] Complexere vraagstukken door technologische en maatschappelijke ontwikkeling

[11:25] Casus: Gemeente Amersfoort en de duurzame stad

[17:30] Succesfactoren: stabiele teams, definiëren, prioriteren, afhankelijkheden identificeren en adaptief blijven

[27:47] Valkuilen: blijven hangen in opgavedefinitie en de impact van crises

[32:15] Wat is het verschil tussen een opgave en een project?

[33:20] Best practices van organisaties die OGW toepassen: beslissers dichtbij de opgave brengen en bewustzijn van politieke dynamiek. Over wethouders en gemeenteraad.

[40:25] Veranderen kost tijd en veel energie. De obstakels en vastlopers in OGW.

[45:25] De opgave centraal: hoe plooi je organisaties echt rond de opgave?

[52:00] Is OGW alleen voor publieke organisaties? Het verschil tussen OGW en agile.

[57:40] Waar vind ik meer info & inspo over OGW? Bekijk de VPNG-inspiratiegids, check de publicaties op de site van de NSOB en lees de cases op de Organize Agile website

 

Organize Next – De toekomst van organiseren ontdekken we samen

Onder de vlag van Organize Next ontdekt Organize Agile wat de nieuwste trends en ontwikkelingen op het gebied van organiseren zijn. En hoe we die in kunnen zetten. Want morgen organiseren begint nu. Ook jij kunt nu al beginnen met het bouwen aan de organisatie van de toekomst. Of door dingen binnen jouw organisatie nét even anders te doen. Laat je inspireren door onze ontdekkingen!

Podcast: Morgen organiseren we anders

In de podcast Morgen organiseren we anders gaat Minke Buizer van Organize Agile in gesprek met experts én ervaringsdeskundigen over anders organiseren in de toekomst. Samen met de gasten ontdekt ze wat er is nog meer is op organisatiegebied én wat nu al werkt binnen organisaties.

DAO: de ultieme vorm van zelfsturing?

Rogier is eigenaar van ImpactWork. ImpactWork wil de manier waarop de arbeidsmarkt functioneert, fundamenteel gezonder en duurzamer maken. Dit doen zij onder andere door zich te ontwikkelen in een DAO. Met hem en Gidion spreken we over hoe een DAO werkt, in welke behoefte een DAO voorziet en hoe je deze zelf kunt starten.

Gespreksleider

Minke Buizer (Organize Agile)

Gasten

Rogier van Hamburg (ImpactWork)

Gidion Peters (Organize Agile)

 

Luister deze podcastaflevering over DAO

Gebruik de player op deze pagina óf beluister de podcast op één van je favoriete podcast platforms.



Geen tijd om in één keer de hele podcast te luisteren?

Hieronder vind je wanneer welk onderwerp is besproken:

  • 0:56 Rogier: waarom de DAO als organisatievorm gebruiken?
  • 1:50 Gidion: werken we over 10 jaar allemaal in een DAO?
  • 2:05 Gidion: de basis van een DAO, een organisatie die minder van een hiërarchie afhankelijk is en een digitaal mechanisme heeft om met groepen mensen besluiten te nemen (met behulp van blockchain technologie)
  • 3:00 Gidion: een korte ontstaansgeschiedenis van de DAO, waarbij in de laatste jaren gebruikers steeds minder technische kennis nodig hebben om een DAO op te richten
  • 4:08 Rogier: is een DAO ook geschikt voor bestaande organisaties? Jazeker, zowel voor bestaand als voor nieuw. Vergelijk het met de technologische doorbraak van de smartphone.
  • 5:14 Gidion: de unieke mogelijkheden van DAOs. Zoals schaalbaarheid, het snel mobiliseren van mensen.
  • 6:27 Rogier: waar gaat blockchain over, hoe ontwikkelt die infrastructuur zich en hoe breidt die zich uit
  • 08:09 Gidion: de speculatieve kant van cryptovaluta kan een uitstraling hebben naar de rest van het ecosysteem en de goede toepassingen daar, daar moeten we alert op zijn
  • 08:59 Rogier: tokens en coins zijn uiteindelijk middelen. Bij het oprichten van een DAO om met ZZPers impact te maken op de werking van de arbeidsmarkt, kunnen we tokens inzetten om professionals te laten delen in de waarde die ontstaat, om gezamenlijk besluiten te nemen en om onderlinge binding te creëren.
  • 10:54 Rogier: waarom een DAO oprichten in plaats van een coöperatie? De coöperatieve en commoning gedachte helpt om inspraak beter te verdelen en om aan een duurzame wereld te werken. De traditionele coöperatie heeft veel overhead. Het oprichten van een DAO kan inmiddels zonder programmeerkennis.
  • 14:00 Rogier: het komen tot een DAO betekent organisatieontwikkeling, bijvoorbeeld als het gaat om samenwerking, besluitvorming en andere processen. Het ontleren van traditionele principes van organiseren is belangrijk.
  • 15:31 Gidion: hoe begint een DAO? Het begint bij een basisgedachte, die moet passen bij het soort gemeenschap dat je wil bouwen.
  • 17:20 Rogier: de vertaalslag van onze visie naar hoe we organiseren, is belangrijk. Bijvoorbeeld als het gaat om het voorleggen van mogelijke opdrachten voor de gemeenschap, aan de gemeenschap.
  • 18:51 Gidion: hoe werkt governance binnen een DAO en hoe kun je de manier waarop je besluit over zaken veranderen
  • 20:35 Gidion: het bouwen van communities vraagt om nieuwe competenties rond een DAO en laat nieuwe rollen ontstaan, zoals de steward
  • 21:38 Rogier: er zijn al verschillende beroepsgroepen die leven van het werken in een DAO
  • 22:53 Rogier: elk bedrijfsproces kun je in potentie in een smart contract onderbrengen, maar dat vraagt veel werk
  • 23:54 Minke: is de golf van zelforganisatie die bedrijven en instellingen de afgelopen jaren over zich heen hebben gehad, nooit helemaal van de grond gekomen omdat de DAO nog ontbrak?
  • 25:06 Gidion: veel technici die nu met DAO’s gaan werken, slaan lessen uit de organisatiewetenschap over. Dat betekent veel onnodig leergeld.
  • 26:30 Rogier: in een traditionele organisatie ben je bezig met het managen van mensen. In een DAO hoef je dat minder te doen. En tegelijkertijd blijven er vraagstukken waarbij centrale aansturing nog steeds nuttig kan zijn.
  • 27:45 Gidion: hoe zou je een gezin als een DAO organiseren? Hoe werkt waarderen, belonen en invloed uitoefenen dan?
  • 30:05 Rogier: met onze organisatie willen we impact maken in de arbeidsmarkt en op de Social Development Goals. Wanneer we daarbij groeien, moet de DAO de gelegenheid bieden om een netwerk van teams op te bouwen.
  • 31:44 Rogier: er zijn nog te weinig collectieve initiatieven, waarbij bedrijven samen grotere vraagstukken en opgaven aanpakken en daarbij zelf een stuk controle uit handen geven
  • 32:27 Gidion: lastig aan samenwerken rond gezamenlijke opgaven, is dat organisaties onvoldoende afstand kunnen nemen van hun belangen en interne dynamiek. Daarmee krijg je vertraging.
  • 34:15 Rogier: er zijn al veel oplossingen voor arbeidsmarktvraagstukken, maar de beweging mist vaak om die ook te realiseren
  • 37:00 Rogier: wat betekent het voor werk? Het maakt het makkelijker om een bijdrage te leveren aan verschillende organisaties. De DAO als juridische organisatievorm is er nog niet maar er zijn wel mogelijkheden en die ga ik nog verder uitdiepen.
  • 38:20 Rogier: veel mensen vinden niet wat ze zoeken in hun huidige baan. Er zit potentie in professionele communities van mensen die graag een bijdrage willen leveren aan iets wat belangrijk is. Vaak doen ze dat nu niet of heel lokaal. DAO’s bieden deze mensen kans om dit ook vanuit huis en internationaal te doen en voor bijvoorbeeld maar 2 uur in de week. Ze kunnen zo kleine stukjes werk binnen de DAO oppakken.
  • 40:20 Gidion: voor een school in Tilburg kijken we hoe een bredere community makkelijker kan bijdragen aan de school door middel van een DAO. Dit is heel lokaal maar het kan ook op grotere internationale schaal. Bijvoorbeeld op het thema klimaat. Mensen kunnen zich zo makkelijker verbinden aan een grotere opgave. Op basis van vraagstukken en specialistische kennis kan men dan instappen.
  • 42:50 Rogier: wat het oplevert als je een DAO opricht? Daar zitten twee kanten aan. Degene die het beginnen worden hopelijk gelukkig van hun impact en dat ze hun ‘founding idea’ gaan bereiken. En mensen die erin werken zullen ervaren dat ze meer inspraak hebben en dat de waarde en de macht veel meer verdeeld wordt. Als het goed is zouden die er ook wat rijker van kunnen worden. Bij grote uitzendbureaus bijvoorbeeld. Als je een stukje mede-eigenaar wordt als je werkt via het uitzendbureau als uitzendkracht. Die technologie is er nu, dat is hiervoor nooit mogelijk geweest.
  • 44:05 Gidion: je hebt die beroemde Gartner Hype Cycle, dat iets op de piek van de verwachtingen zit en dan blijkt het toch teleur te stellen. Maar dan kom je bij een volwassen technologie terecht. Ik denk dat we de eerste piek wel hebben gehad. In ieder geval aan de technische kant. Een DAO kan een hefboom zijn voor de grotere maatschappelijke beweging waar we nog steeds in zitten waarbij je kracht en macht redelijk verdeelt.
  • 45:06 Rogier: de vervlechting tussen de DAO wereld en de echte wereld is nog wel een interessant onderwerp. Het is een gebied wat nog tussen alle staten en wetgeving valt. Dus hoe ga je die verbinding maken. Ik wil mensen belonen voor de bijdrage aan de community, maar hoe zorg ik dat ze ook echt recht hebben op die beloning. Terwijl een DAO alleen onderlinge afspraken zijn en eigenlijk nergens bestaat binnen het Nederlandse recht. Daar heb ik nog heel veel vragen over. Ook rond arbeidsrecht, CAO’s, beloning.
  • 46:38 Gidion: Ik kan er wel een voorschotje op doen. Bij een grenzeloze gemeenschap, waar kom je dan uit? Aanrader: boek ‘The Network State’ van Balaji Srinivasan.
  • 48:13 Gidion: Facebook netwerk versus DAO’s. Web3 gedachte: informatie zelf lezen, zelf maken, maar ook eigendom over het platform waar je het op zet. Daarin gaan we nog heel veel ontdekken.
  • 49:14 Gidion: een DAO is ook wel een soort besluiten machine. Het is heel goed in het nemen van besluiten met betrokkenheid van de gemeenschap, maar dan moet dat besluit ook worden uitgevoerd. Hoe weet je nou of de uitvoering daarvan dan goed gebeurt of niet en hoe waarderen we dat dan? Daar zit nog een heel vraagstuk. Er zijn meerdere manieren waarop dat nu wordt opgelost. Want je zal op de een of andere manier terug moeten rapporteren. Hoe organiseer je dat zo licht gewicht mogelijk? Dat is wel een mooie challenge.
  • 52:19 Minke vat het samen: Je wil gewoon graag dingen oppakken alleen is het nu soms gewoon verdomd moeilijk om het te regelen met verschillende mensen (ook buiten je organisatie).Vanuit Organisatiewetenschappen zijn er heel veel boeken geschreven over ‘hoe organiseer je slim,’ alleen hebben we nooit de techniek gehad. Ik zit er altijd mee ‘hoe doe ik dit?’ Met een paar post-its aan de muur kom je er vaak niet. En de bestaande systemen kunnen dit vaak niet of zijn heel lastig aan te passen. DAO’s zijn dus eigenlijk bijna een soort websites, het zijn technisch ontwikkelde ‘platfora’. Waarin je gewoon kan invullen: hoeveel mensen moeten beslissen, hoeveel percentage krijgt iedereen. Dus dat maakt dat soort dingen heel simpel. Dus het werkt echt goed voor nieuwe clubs maar kan ook bij een gemeente of grote corporate. Voor dat ene idee dat je hebt. Het is een plek waar je met elkaar in gesprek gaat en dat ene idee kunt vormgeven. En dan volgt de rest van de organisatie vaak ook wel.
  • 54:20 Rogier: hoe meer je vastlegt hoe je dingen doet in die smart contracts, want dat is de blockchain, die zijn alleen ook steeds meer smart social contracts. Op het moment dat je dat doet dan wordt het veel simpeler. Je moet er dan wel een keer doorheen. Dus dat maken. Maar als die machine van processen en mensen erom heen staat, dan ga je profijt ervan hebben. En heb je hopelijk minder meetings nodig om die andere manier van werken voor elkaar te krijgen.

Organize Next – De toekomst van organiseren ontdekken we samen

Onder de vlag van Organize Next ontdekt Organize Agile wat de nieuwste trends en ontwikkelingen op het gebied van organiseren zijn. En hoe we die in kunnen zetten. Want morgen organiseren begint nu. Ook jij kunt nu al beginnen met het bouwen aan de organisatie van de toekomst. Of door dingen binnen jouw organisatie nét even anders te doen. Laat je inspireren door onze ontdekkingen!

Luister de podcast over de DAO, met Gidion Peters

Luister de conversatie over de DAO en gedecentraliseerd organiseren terug via een van deze links:

 

De Decentralized Autonomous Organization (DAO) samengevat

Wanneer je begint over DAOs, doet het nogal eens wenkbrauwen fronsen. Wat is een DAO nu meer dan een drieletterwoord? denkt de toehoorder. We beginnen de podcast met het uitleggen van de werking van een DAO: het is eigenlijk een korte versie van een artikel waarin ik de essentie van de DAO uitleg. Het komt erop neer dat een DAO een organisatievorm is die een aantal vrijheden geeft aan zijn deelnemers:

  • De vrijheid om tot deze organisatie toe te treden
  • De vrijheid om naar eigen inzicht een bijdrage te leveren
  • De vrijheid om samen te experimenteren en innoveren
  • De vrijheid om samen (snel) besluiten te nemen
  • De vrijheid om de organisatie van de DAO door te ontwikkelen

Door het gebruik van blockchaintechnologie, garandeer je deze vrijheden. En maak je daarnaast zeer transparant hoe de DAO functioneert en wie daarin welke rol speelt. Natuurlijk bestaat vrijheid altijd binnen bepaalde kaders, waar een DAO ook in voorziet. Zo bepaalt de DAO bijvoorbeeld welke percentages stemmen je nodig hebt om veranderingen door te voeren en hoe je beslissingen neemt over budgetten en investeringen. Om het concreet te maken, komen in de podcast verschillende voorbeelden van DAOs langs. Bijvoorbeeld VitaDAO, een organisatie van gezondheidswetenschappers die samen levens verlengen. Of denk ook aan BlockbusterDAO, dat het ‘Videoland’ van de VS tot een streaming dienst aan het transformeren is. Of LinksDAO, dat het traditionele model van ‘elitaire’ golfclubs doorbreekt. Er zijn inmiddels duizenden DAOs bezig met nieuwe vormen van organiseren.

 

De DAO dicht bij huis: het benutten van decentralisatie als traditionele organisatie

Het is mooi dat de DAOs als paddestoelen uit de grond schieten, maar wat kun je ermee als je in een traditionele organisatie zit? In het tweede deel van de podcast gaan we daar dieper op in. Graag geef ik je wat ideeën mee. Denk bijvoorbeeld aan deze twee voorbeelden:

  • Samenwerken aan een maatschappelijke uitdaging. Wanneer je een opgave wil aanpakken zoals verduurzaming, zit je als bedrijf of overheid al snel vast in een strik van stakeholders. Want velen hebben hier invloed op en vaak is het maar afwachten wie het initiatief neemt. Door de stakeholders in een DAO onder te brengen, met duidelijke samenwerkingsregels, kun je de energie die er bij iedereen is om te verduurzamen, sneller en effectiever in actie omzetten. Traag getouwtrek wordt samenwerking met korte lijnen. Wanneer start jouw GreenDAO?
  • Innovatie broedkamers. Overal in (en buiten) je organisatie kunnen goede ideeën zitten die je organisatie verder helpen. Maar de ruimte om zo’n idee te ontwikkelen is er nog te weinig. Een DAO geeft medewerkers en partners de ruimte om zonder de grenzen van afdelingen, chefs en vaste budgetten te werken aan vernieuwingen met impact. Je geeft de ruimte aan mensen om middels de DAO energie los te maken rond innovatie en die samen tot resultaat te brengen. Waarbij de innovators ook nog eens de waardering krijgen van anderen in de DAO, in plaats van een schouderklopje van de baas. Door de economie van blockchains, kan de waardering in eigen tokens plaatsvinden; in te wisselen voor geld of te investeren in nieuwe innovaties!

Het starten van een DAO is redelijk simpel, zeker wanneer je gebruik maakt van platforms die daarvoor ontworpen zijn, zoals Astrodao. Wel vraagt het zorgvuldigheid bij het ontwerpen van de werking van de DAO en het goed observeren van de sociale dynamiek die op gang komt. Zo geef je de DAO de kans om tot wasdom te komen en zich goed door te ontwikkelen.

 

Onderdelen van de DAO podcast

Geen tijd om in een keer een uur durende podcast te luisteren? Hieronder vind je wanneer welk onderwerp is besproken:

  • 02:40Wat is DAO en waar staat het voor?
  • 05:37Wat lost een DAO op, waar traditionele organisaties vastlopen?
  • 08:45Hoe maken DAOs het mogelijk voor iedereen om initiatief te nemen en te participeren
  • 10:14Verschil tussen een DAO en een bedrijf zonder kantoor
  • 11:15Transparantie van governance en beslissingen, middels de blockchain
  • 14:02De 3 basiskeuzes bij het inrichten van een DAO
  • 16:48Zijn alle keuzes die je maakt transparant, ook eerdere besluiten?
  • 17:15 – Het kiezen en realiseren van innovaties middels decentralisatie
  • 21:50Voorbeeld van een innovatieve DAO: VitaDAO werkt aan levensverlengende therapieën
  • 24:20Het samenwerken aan een gezamenlijke purpose en het financieren van initiatieven, bij non-profits en commerciële organisaties
  • 29:04Voorbeeld van de implementatie van een DAO bij een grote internationale organisatie, om innovatie te ontketenen
  • 33:46 – Kunnen de regels en tokens van een decentrale organisaties worden misbruikt?
  • 35:41 – Voorbeeld van een gemeente die een DAO wil inzetten om de ontwikkeling van een school te ondersteunen: samenwerken aan een opgave middels een DAO
  • 37:50 – Kun je een Vereniging van Eigenaren gedecentraliseerd vormgeven?
  • 39:30Hoe begin je bij de inrichting van een DAO, op een eenvoudige manier
  • 42:40 – Budgetteren en financieren middels een DAO
  • 43:11Het inzetten van decentralisatie in het politieke systeem: stemmen op voorstellen in plaats van partijen
  • 44:20Het oprichten van een stad middels een gedecentraliseerde autonome organisatie: CityDAO
  • 45:45 – Rechtsvormen die DAOs faciliteren: nu en in de toekomst
  • 47:53Verschillende DAOs uit de praktijk van de klanten van Organize Agile en daarbuiten
  • 46:55Platforms waarop je zelf een DAO kan starten, zoals Astrodao
  • 53:04 – Subonderdelen, kringen en comités van een DAO
  • 55:55Het verband tussen blockchain en het ontstaan van decentrale organisaties: hoe technologie tot sociale revoluties leidt
  • 58:14Hoe ga je zelf met DAOs aan de slag? Verdiep je kennis bij Aragon, bekijk bestaande DAOs op DeepDAO en/of bel Organize Agile voor begeleiding

 

Luister de eerdere podcasts van Gidion Peters

 

Meer informatie

Het begon eigenlijk al bij de oermens. De Homo neanderthalensis kon met een gerust hart lekker tukken, want hij wist dat zijn stamgenoten de wacht hielden tegen extern gevaar. Nu komen sabeltijger aanvallen tegenwoordig minder vaak voor, maar de behoefte aan je veilig voelen, zowel fysiek als psychologisch, is bij ons Homo sapiens nog steeds aanwezig. Luister mee naar deze aflevering over de zin en onzin van psychologische veiligheid.

Wat is jouw visie op psychologische veiligheid? Praat mee op instagram! 

Met klotsende oksels je beoordelingsgesprek in? Dit kan anders! Minke en Carmen delen openhartig hun eigen ervaringen, over onzinnige invulvelden en de maandelijkse gesprekken. Zowel van de kant van de werknemer als die van de manager. In deze podcast halen ze meerdere voorbeelden aan van organisaties die experimenteren met nieuwe vormen van performance management. Hoe kan het klassieke beoordelingsgesprek anders? Of is afschaffen de beste optie? 

Minke heeft zich de afgelopen jaren verdiept in performance management en deelt zowel enkele voorbeelden uit onderzoeken als uit de praktijk. Zij ziet voornamelijk angst bij HR om deze gesprekken los te laten. ‘We zijn teveel verstrikt geraakt in procedures, maar het doel is uit het oog verloren’. 

Luister mee naar deze aflevering over de zin en onzin van beoordelingsgesprekken!